Przygotowanie do badania

Większość badań ultrasonograficznych (USG) może być przeprowadzana bez specjalnego przygotowania. Jeśli lekarz skierował Cię na USG, warto wziąć ze sobą poprzednie wyniki badań laboratoryjnych i diagnostycznych oraz wypis ze szpitala, aby specjalista mógł od razu poznać historię choroby.

Pacjenci niepełnoletni muszą przyjść do centrum medycznego z rodzicem lub opiekunem prawnym. Przed wykonaniem USG osoba dorosła musi przedstawić oryginał dokumentu potwierdzającego opiekę nad dzieckiem, książeczkę zdrowia dziecka oraz oryginał skierowania na badanie.

Przygotowanie do USG jamy brzusznej

Specjalne przygotowanie jest wymagane przed USG narządów jamy brzusznej. Diagnostykę ultrasonograficzną narządów przewodu pokarmowego najlepiej przeprowadzać na czczo w pierwszej połowie dnia. Przed USG jamy brzusznej należy powstrzymać się od spożywania jedzenia na co najmniej sześć godzin przed badaniem. Zasady przygotowania do USG narządów jamy brzusznej:

• można wypić nie więcej niż 100–200 ml wody niegazowanej, małymi porcjami, unikając połykania powietrza;

• przed badaniem należy zrezygnować z palenia;

• rano przed USG nie wolno żuć gumy;

• można przyjmować regularnie stosowane leki na co najmniej godzinę przed badaniem, popijając je niegazowaną wodą;

• dzień przed badaniem należy przyjąć Espumisan po 3–4 kapsułki 3 razy dziennie lub Simetigast Forte po 1 kapsułce wieczorem i rano w dniu USG. Przed USG należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym, aby wykluczyć indywidualne przeciwwskazania;

• jeżeli USG jamy brzusznej odbywa się w godzinach popołudniowych należy zjeść lekkie śniadanie na maksymalnie 6 godzin przed badaniem;

• pacjent powinien przyjść na USG jamy brzusznej z pełnym pęcherzem.

Dieta przed badaniem USG jamy brzusznej polega na zrezygnowaniu z produktów, które powodują wzdęcia (pełnotłustego mleka, pieczywa, grochu i innych roślin strączkowych, surowych warzyw, świeżych owoców i soków owocowych, napojów gazowanych) na dobę przed badaniem. W przypadku skłonności do wzdęć oprócz wykluczenia produktów powodujących wzdęcia na 2 dni przed badaniem należy stosować lekkostrawną dietę zaleconą przez lekarza.

Pacjenci chorujący na cukrzycę, którzy mają wykonane badanie USG narządów jamy brzusznej w godzinach rannych i przedpołudniowych nie przyjmują porannych leków przeciwcukrzycowych oraz oznaczają poziom cukru i pozostają na czczo do badania, zaś w godzinach popołudniowych zaleca się zjedzenie lekkiego śniadania oraz zażycie leków przeciwcukrzycowych (insulinę należy zredukować do aktualnego poziomu cukru i spożytego posiłku lub wcześniej ustalić z lekarzem kierującym na badanie). Należy pamiętać o zabraniu ze sobą posiłku np. kanapek i napoju.

Podczas przygotowywania się do badania USG wątroby, trzustki, żołądka i jelit nie są wymagane żadne dodatkowe środki poza przestrzeganiem diety i powstrzymaniem się od jedzenia przed badaniem. Jeśli USG jamy brzusznej jest wykonywane w godzinach popołudniowych należy zjeść lekkie śniadanie na maksymalnie 6 godzin przed USG.

Specyfika przygotowania dziecka do badania USG narządu przewodu pokarmowego zależy od wieku dziecka. Zasady przygotowania dzieci do USG jamy brzusznej:

• niemowlęta (dzieci poniżej 1 roku życia) – nie wymagają specjalnego przygotowania;
• dzieci w 1. roku życia – konieczna jest przerwa w karmieniu ok. 2 - 3 godz. od ostatniego posiłku  przed badaniem USG;
• dzieci od roku do 5 lat – nie wolno karmić co najmniej na 2 godziny przed badaniem, nie podawać wody bezpośrednio przed badaniem USG;
• dzieci od 5 do 11 lat - powinny pozostać na czczo na około 3 godziny przed badaniem oraz unikać ciężkostrawnych i wzdymających pokarmów dzień przed i w dniu badania, a także powinny przyjmować płyny przed USG (najlepiej wodę lub gorzką herbatę) oraz na godzinę przed badaniem powstrzymać się od oddawania moczu. Według zalecenia lekarskiego mogą przyjmować leki zmniejszające ilość gazów jelitowych;
• młodzież (dzieci powyżej 11 roku życia) – badanie USG przeprowadza się na czczo, czyli powstrzymanie się od spożywania pokarmów na 6-8h przed USG co najmniej. Na 1-2 dni przed badaniem dzieci powinny unikać pokarmów ciężkostrawnych i wzdymających oraz napojów gazowanych. W dniu badania powinny przyjść z pełnym pęcherzem – na 1 godzinę przed badaniem zaleca się wypić wodę niegazowaną.

W przypadku skłonności do wzdęć lekarz może dodatkowo przepisać Espumisan. Nie należy podawać dzieciom leków na wzdęcia bez zalecenia lekarza.

Przygotowanie do USG gruczołu krokowego

Przed badaniem ultrasonograficznym gruczołu krokowego nie należy stosować środków przeczyszczających ani czopków doodbytniczych. Przygotowanie do przezbrzusznego USG prostaty:

• wypić od 1 do 1,5 litra płynów niegazowanych. Przed badaniem ultrasonograficznym gruczołu krokowego wodę należy pić co najmniej na godzinę przed badaniem;

• nie korzystać z toalety przed badaniem.

Po pierwszej części badania lekarz poprosi o opróżnienie pęcherza moczowego w celu zmierzenia ilości zalegającego moczu. W przypadku braku możliwości napełnienia pęcherza moczowego przed badaniem USG należy zgłosić się do centrum medycznego na 1,5 godziny przed badaniem lub poprzedniego dnia, aby omówić z lekarzem indywidualne warunki przygotowania.

Przed transrektalnym badaniem USG gruczołu krokowego należy:

• zastosować dietę lekkostrawną dzień przed badaniem
• pozostać na czczo na 6-8 godziny przed badaniem
• przyjąć leki przeciw wzdęciom dzień wcześniej lub w dniu badania np.: Espumisan (3x dziennie po 2 kapsułki)
• wypełnić pęcherz moczowy na 1-2 godzin przed badaniem pijąc wodę niegazowaną
• zastosować się do zaleceń lekarza kierującego na badanie dotyczących przyjmowania leków przeczyszczających i wykonywania wlewki doodbytniczej
• powstrzymanie się w dniu badania od palenia papierosów, żucia gumy oraz picia kawy, alkoholu i napojów gazowanych.

Ewentualnie należy wziąć ze sobą wyniki poprzednich badań ultrasonograficznych prostaty oraz oznaczenia poziomu antygenu specyficznego dla prostaty (PSA).

Przygotowanie do USG ginekologicznego

Nie trzeba przygotowywać się do ginekologicznego badania ultrasonograficznego przezpochwowego, trzeba pamiętać o opróżnieniu pęcherza moczowego przed badaniem.

Przygotowanie do USG gruczołów sutkowych

Na obszarze poddawanym ocenie nie powinno się stosować kosmetyków (np.: balsamów, dezodorantów).

W przypadku braku zaleceń lekarza USG gruczołów sutkowych nie wymaga wcześniejszego przygotowania i może być przeprowadzane w dowolnej fazie cyklu menstruacyjnego. W przypadku bolesności piersi zaleca się wykonanie badania ultrasonograficznego piersi w pierwszej połowie cyklu (w 7–10 dniu cyklu menstruacyjnego, zaraz po ustaniu krwawienia).

Przygotowanie do USG układu moczowego

Przed USG układu moczowego należy przestrzegać diety, badanie wykonać na czczo (minimalnie 6 godzin od ostatniego posiłku) wraz z zastosowaniem diety lekkostrawnej na dzień przed USG. Dodatkowo można przyjąć 1 dzień przed badaniem leki zmniejszające gazy w jelitach np.: Espumisan (3x dziennie po 2 kapsułki). Przygotowanie do badania ultrasonograficznego pęcherza moczowego polega na wypiciu 1–1,5 litra napojów niegazowanych na godzinę przed badaniem. Po pierwszej części badania lekarz poprosi o opróżnienie pęcherza moczowego w celu sprawdzenia zalegającego moczu. Przygotowanie dzieci do USG układu moczowego:

• noworodki i dzieci do roku życia – wodę i mleko można pić przed USG nerek na pół godziny przed badaniem;

• dzieci do 5 lat – podaje się 100-300 ml płynu 0,5-1 godziny przed badaniem;

• dzieci powyżej 5 lat – na czczo 6 godzin przed badaniem i wypić 3-4 szklanki wody 1-2 godzin przed wizytą.

Badanie ultrasonograficzne układu moczowo-płciowego również jest przeprowadzane przy pełnym pęcherzu moczowym. Dlatego nie wolno chodzić do toalety na 1-2 godziny przed badaniem.

Przygotowanie do USG tarczycy

Specjalne przygotowanie do USG tarczycy nie jest wymagane. Ewentualnie zaleca się wziąć wyniki scyntygrafii poprzednich USG tarczycy, badań na oznaczenie poziomu hormonów tarczycy i hormonu tyreotropowego (TSH).

Badanie nie wymaga żadnego przygotowania. Nie należy przed badaniem mieć wypełnionego pęcherza, gdyż nie ma to wpływu na jakość uzyskiwanych obrazów prostaty, a może być przyczyną dodatkowego dyskomfortu w czasie badania. Nie ma też potrzeby stosowania wlewów doodbytniczych ani przyjmowania leków przeczyszczających przed badaniem.
Na badanie należy (w miarę możliwości) przynieść wyniki poprzednich badań prostaty (zarówno transrektalnych jak i przez powłoki brzuszne, oraz wynik badania poziomu PSA.

W olbrzymiej większości przypadków, badanie jest niebolesne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego wykonania.

Dzień przed:

• Lekki obiad i lekka kolacja
• Przed snem 2 czopki glicerynowe (bez recepty)
• Clisma Lax wieczorem

Dzień wizyty:

• Dieta płynna
• Rano 2 czopki glicerynowe (bez recepty)
• Clisma Lax rano

W przypadku braku możliwości przygotowania się do wizyty (ból, stan zapalny) z badania może być wyłączona wideorektoskopia i/lub anoskopia (w zależności od aktualnego stanu pacjenta).

Na 2-3 dni przed badaniem nie należy nakładać preparatów kosmetycznych i leczniczych na obszary skóry dotknięte stanem chorobowym.

Jeśli planowane jest badanie skóry głowy, na dzień przed wizytą nie należy myć włosów. 

Badanie endoskopowe żołądka przeprowadza się wyłącznie na czczo, zwykle rano. Przygotowanie do gastroskopii należy rozpocząć w okresie poprzedzającym badanie – na trzy dni przed powinno się wykluczyć z diety alkohol oraz tłuste i pikantne potrawy.

Gastroskopia wykonywana jest po wcześniejszym ustaleniu terminu. Do zabiegu wymagane jest posiadanie skierowania od lekarza (należy je zabrać ze sobą) lub umówienie wizyty kwalifikacyjnej u gastroenterologa. Podczas konsultacji ustala się zasady przygotowania do badania oraz wyklucza ewentualne przeciwwskazania uniemożliwiające jego wykonanie. W trakcie wizyty należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, chorobach przewlekłych i przebytych w ostatnim czasie operacjach jamy brzusznej.

Dzień przed badaniem

Dzień przed badaniem należy stosować dietę lekkostrawną. Produkty, które można spożywać, to:

• jasne pieczywo;
• drobna kasza manna i kuskus;
• ryż biały i drobne makarony;
• mleko i zsiadłe mleko, kefir, jogurt naturalny;
• jajka: na miękko, w formie jajecznicy lub omletu na parze;
• mięsa: chuda wołowina, cielęcina, królik, kurczak, indyk;
• ryby: dorsz, pstrąg, flądra i sandacz;
• warzywa (podawane na zimno, gotowane, przetarte lub zmiksowane): ziemniaki, marchew, buraki, szpinak, dynia, młoda fasolka szparagowa, surowa zielona sałata, pomidor bez skórki;
• owoce (dojrzałe oraz bez skórki i pestek): jabłka, morele, brzoskwinie, pomarańcze, melony;
• do picia: woda niegazowana i kompoty z dozwolonych owoców.

Produkty, których nie należy spożywać w przeddzień gastroskopii, obejmują:

• pieczywo pełnoziarniste, razowe, żytnie i na zakwasie;
• grube kasze, grube płatki zbożowe;
• jajka smażone i jajka na twardo;
• mięsa takie jak tłusta dziczyzna, wieprzowina, wołowina oraz łosoś;
• smalec, tłusta śmietana, twarde margaryny, oleje roślinne, masło;
• nasiona roślin strączkowych;
• cebulę, czosnek, kapustę;
• pozostałe owoce;
• wodę gazowaną, słodkie napoje gazowane, alkohol.

W dzień badania

Przez co najmniej sześć godzin przed gastroskopią nie wolno nic jeść. Pić można do czterech godzin przed badaniem, ale tylko czystą, niegazowaną wodę. Na kilka godzin przed badaniem należy powstrzymać się od żucia gumy oraz palenia papierosów. Przed gastroskopią nie należy także myć zębów, gdyż składniki pasty do zębów zwiększają kwasowość soku żołądkowego. W przypadku, gdy pacjent przyjmuje jakieś leki na stałe (np. przy nadciśnieniu tętniczym, padaczce, chorobach serca czy tarczycy), może je zażyć wcześnie rano w dniu badania, popijając niewielką ilością wody.

Przed badaniem pacjent poddawany jest miejscowemu znieczuleniu jamy ustnej i gardła. Do tego celu wykorzystuje się roztwór lidokainy, powodujący drętwienie gardła.

Pozostałe zalecenia

Pacjenci, którzy używają protez zębowych, bezpośrednio przed badaniem są proszeni o ich wyjęcie. Osoby, które cierpią na przewlekłe choroby układu krążenia, powinny w ramach przygotowań do gastroskopii skonsultować się z lekarzem rodzinnym lub kardiologiem. W przypadku przyjmowania leków, mających wpływ na krzepliwość krwi, np. Acenokumarol, Sintrom, Warfin, Plavix, Ticlid, Aspiryna, Acard czy Polocard, należy skonsultować się z lekarzem, który oceni, czy należy odstawić te leki przed planowanym terminem badania.

Leki na żołądek, takie jak Controloc, Polprazol i inne powinno się odstawić co najmniej na 14 dni przed umówionym terminem gastroskopii (chyba że lekarz kierujący zaleci inaczej). W przypadku zażywania leków przeciwkrzepliwych należy poinformować o tym fakcie lekarza kierującego na zabieg lub wykonującego go. Osoby chorujące na cukrzycę przygotowanie do badania powinny skonsultować z lekarzem kierującym, bądź z lekarzem rodzinnym i poinformować o chorobie osobę wykonującą badanie.

W dniu zabiegu należy zabrać ze sobą:

• dokumentację medyczną, tj. wyniki badań laboratoryjnych, endoskopowych i obrazowych (USG, TK, MRI) – jeśli pacjent takie posiada;
• skierowanie – jeśli pacjent takie posiada;
• dokument tożsamości ze zdjęciem;
• okulary do czytania – w przypadku osób z nich korzystających.

Do rejestracji należy zgłosić się na 10 minut przed wyznaczonym terminem badania. Umówiona godzina może ulec zmianie ze względu na trudną do ustalenia długość trwania gastroskopii.

Przygotowanie do kolonoskopii obejmuje zachowanie odpowiedniej diety i oczyszczanie jelita grubego. W dzień przed kolonoskopią należy stosować tzw. dietę ubogoresztkową, czyli spożywać produkty, które zawierają jak najmniej błonnika.

Badanie wykonuje się po wcześniejszym umówieniu terminu. Do przeprowadzenia zabiegu potrzebne jest skierowanie od lekarza, które należy przynieść ze sobą, lub umówienie konsultacji kwalifikacyjnej u gastroenterologa. Podczas tej wizyty lekarz ustali zasady przygotowania do badania oraz wykluczy potencjalne przeciwwskazania, które mogłyby uniemożliwić wykonanie kolonoskopii. W trakcie konsultacji należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, chorobach przewlekłych oraz niedawnych operacjach w obrębie jamy brzusznej.

Dieta przed badaniem

Pacjenci z zaparciem, chorujący na nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, marskość wątroby, z chorobami nerek, otępieniem, po przebytym udarze mózgu, po operacjach w zakresie jamy brzusznej, przyjmujący leki przeciwdepresyjne lub po nieoptymalnym oczyszczeniu jelita w poprzednim badaniu na trzy dni przed kolonoskopią powinni stosować dietę ubogoresztkową. Należy wykluczyć z jadłospisu:

• surowe warzywa;
• rośliny strączkowe (groch, fasola, ciecierzyca, bób, produkty sojowe);
• kukurydzę, popcorn;
• grzyby;
• produkty pełnoziarniste;
• płatki śniadaniowe;
• różnego rodzaju kasze;
• zupy instant;
• orzechy.

Można spożywać:

• produkty z białej mąki (chleb, bułki) bez posypki;
• makarony;
• biały ryż;
• jaja;
• olej (oliwa z oliwek, rzepakowy, sojowy);
• margarynę, masło, majonez;
• nabiał (z wyjątkiem jogurtów owocowych);
• klarowne (przecedzone) zupy;
• kurczaka, indyka, ryby (bez przypraw, takich jak oregano, bazylia itd.);
• kawę (bez fusów), herbatę, mleko, cukier/słodziki;
• obrane i pozbawione pestek owoce (np. jabłka);
• klarowne soki owocowe lub warzywne (bez skórek, miąższu, nasion);
• gotowane, pozbawione skórki warzywa (ziemniaki, marchew).

Na dwa do trzech dni przed badaniem wszystkie osoby przygotowujące się do badania powinny zrezygnować ze świeżych owoców i warzyw koloru czerwonego, gdyż mogą się one przyczyniać do zwiększonej produkcji gazów. Pieczywa z ziarnami, owoców pestkowych (winogrono, truskawki, kiwi, pomidory, ogórek) oraz nasion (siemię lniane, mak, sezam) należy unikać na siedem do 10 dni przed badaniem.

Dieta dzień przed badaniem

Przed zabiegiem należy stosować dietę ubogoresztkową. Produkty dozwolone w dniu przed kolonoskopią obejmują:

• białe pieczywo, białe makarony, biały ryż;
• bulion;
• gotowane chude mięso;
• kleiki;
• kisiel;
• wodę niegazowaną lub przegotowaną;
• herbatę i kawę bez fusów i mleka;
• klarowne płyny: sok jabłkowy lub z białych winogron (także mrożony, bez miąższu), klarowne napoje izotoniczne;
• landrynki, miętówki, gumę do żucia.

Dieta przed kolonoskopią obejmuje wykluczenie pokarmów o wysokiej zawartości błonnika (warzywa, owoce, zboża), a także potraw drobnoziarnistych i przypraw (nasiona sezamu, nasiona lnu, mak). Produkty, których nie wolno spożywać dzień przed kolonoskopią:

• wysokobłonnikowe pieczywo;
• ryż brązowy, musli;
• warzywa i owoce;
• tłuste mięso i ryby;
• mleko i przetwory mleczne;
• sosy;
• siemię lniane i mak;
• grzyby;
• produkty zabarwione na czerwono, pomarańczowo, fioletowo;
• napoje gazowane, soki i alkohol.

Przykładowy jadłospis na dzień poprzedzający kolonoskopię:

• śniadanie: białe pieczywo (bez posypki) z masłem, serkiem kremowym, twarożkiem (bez dodatków), żółtym serem, jajkiem na twardo, chudą wędliną, rybą;
• obiad w godzinach 13:00-15:00: klarowna (przecedzona) zupa/bulion, bez części stałych, tłuszczu, mąki oraz innych substancji zagęszczających.

Od godziny 15:00 nie należy przyjmować już żadnych pokarmów. Dozwolone są klarowne płyny, landrynki, miętówki i guma do żucia. Niedozwolone są: bulion, produkty zabarwione na czerwono, pomarańczowo, fioletowo.

Przygotowując się do badania, należy wypić cztery-pięć litrów wody.

Oczyszczenie jelit przed kolonoskopią

Aby oczyścić jelita przed kolonoskopią, pacjent musi zażyć środki przeczyszczające przepisane przez lekarza. Należy je przyjmować w przeddzień badania. Preparaty przeczyszczające przepisuje lekarz. Zazwyczaj jest to jeden z następujących środków:

• Fortrans;
• CitraFleet;
• Eziclen;
• Moviprep.

Wywołują one liczne wypróżnienia, a stolce, zwłaszcza po kilku zastosowaniach preparatu, mają wyłącznie płynną konsystencję (biegunka, a pod koniec – woda). Sposób przyjmowania i dawkowanie może się różnić w zależności od środka, należy więc ściśle stosować się do zaleceń lekarza. Dokładny czas przyjmowania kolejnych dawek preparatu przeczyszczającego zależy od tego, na którą godzinę pacjent ma zaplanowane badanie. Zazwyczaj stosuje się poniższy schemat:

• pierwsza dawka: w godzinach popołudniowych w przeddzień badania;
• druga dawka: w ciągu pięciu godzin poprzedzających badanie i nie później niż dwie godziny przed badaniem.

Nie wolno dodatkowo wykonywać żadnych wlewek doodbytniczych. W przypadku, gdy kolonoskopia jest zaplanowana na godziny popołudniowe, całą dawkę środka przeczyszczającego można przyjąć w dniu badania.

Przykładowy harmonogram przyjmowania leków przeczyszczających

W godzinach 16:00-18:00 w dniu poprzedzającym badanie przyjmuje się pierwszą dawkę leku. Należy postępować zgodnie z ulotką i przyjąć pierwszą porcję roztworu jednego z wymienionych preparatów przeczyszczających (dostępnych na receptę):

• 1 litr Clensia (2 saszetki A + 2 saszetki B) + przynajmniej 0,5 litra klarownych płynów;
• 1 litr Moviprep (saszetka A + saszetka B) + przynajmniej 0,5 litra klarownych płynów;
• 0,5 litra Plenvu (saszetka 1) + przynajmniej 0,5 litra klarownych płynów;
• 150 ml CitraFleet (1 saszetka) + przynajmniej 2 litry klarownych płynów;
• 2 litry Fortrans (2 saszetki) + dowolną ilość klarownych płynów.

Dodatkowo należy przyjąć 240 mg simetykonu (np. Simetykon Max, Ulgasim, Ulgix Wzdęcia Max, Simetigast Forte) – nie dotyczy przygotowania preparatem Clensia.

Na pięć godzin przed badaniem należy przyjąć drugą porcję roztworu preparatu przeczyszczającego. Przygotowanie powinno się zakończyć nie później niż dwie-trzy godziny przed badaniem:

• 1 litr Clensia (2 saszetki A + 2 saszetki B) + przynajmniej 0,5 litra klarownych płynów;
• 1 litr Moviprep (saszetka A + saszetka B) + przynajmniej 0,5 litra klarownych płynów;
• 0,5 litra Plenvu (saszetka A + saszetka B) + przynajmniej 0,5 litra klarownych płynów;
• 150 ml CitraFleet (1 saszetka) + przynajmniej 2 litry klarownych płynów;
• 2 litry Fortrans (2 saszetki) + dowolną ilość klarownych płynów.

Powinno się przyjąć wszystkie niezbędne, stosowane stale leki (np. na nadciśnienie, choroby serca, tarczycy, padaczkę), popijając niewielką ilością wody. Dodatkowo zażyć 240 mg simetykonu – nie dotyczy przygotowania preparatem Clensia.

Przykład: badanie zaplanowano na godzinę 9:00, o godzinie 4:00 rozpoczyna się przyjmowanie drugiej porcji preparatu, o godzinie 6.00 kończy się przygotowanie, przyjmuje simetykon oraz leki na nadciśnienie i popija się niewielką ilością wody.

Przyjmowanie leków przed kolonoskopią

W trakcie przygotowań do kolonoskopii należy zrezygnować z przyjmowania preparatów zawierających węgiel aktywowany, błonnik lub żelazo (siedem dni przed badaniem). Informacje dotyczące leków:

• aspiryna (np. Acard, Polocard) – z reguły można kontynuować leczenie;
• klopidogrel (np. Agregex, Plavix, Zylit), prasugrel (Bewim, Efient), tikagrelor (Brilique) – należy odstawić lek siedem dni przed badaniem (konieczna konsultacja z kardiologiem);
• Xarelto, Eliquis – ostatnią dawkę przyjąć trzy dni przed badaniem;
• dabigatran (Pradaxa, Daxanlo, Telexer) – ostatnią dawkę przyjąć należy trzy dni przed badaniem lub w razie choroby nerek (klirens kreatyniny 30-50 ml/min) pięć dni przed badaniem;
• Warfin, Acenocumarol, Sintrom – odstawić lek pięć dni przed badaniem, skontrolować INR i skonsultować wynik z lekarzem. W szczególnych przypadkach, jeśli lekarz zaleci terapię pomostową heparyną drobnocząsteczkową (np. Clexane, Neoparin) ostatnią jej dawkę należy przyjąć 24 godziny przed badaniem.

W przypadku zażywania środków wpływających na krzepliwość krwi należy skonsultować sposób modyfikacji leczenia z lekarzem kierującym na badanie lub kardiologiem. Konsultacja medyczna jest konieczna także w przypadku osób chorujących na cukrzycę – lekarz kierujący na badanie lub diabetolog wskaże, czy konieczna jest zmiana leczenia farmakologicznego przed kolonoskopią.

Pozostałe zalecenia

Spożywanie jakichkolwiek pokarmów po oczyszczeniu przewodu pokarmowego jest niedozwolone. Wieczorem przed kolonoskopią można pić wodę, soki, herbatę. Rano w dniu badania należy przyjść do centrum medycznego na czczo. Ostatni posiłek należy spożyć 12 godzin przed kolonoskopią. W dniu badania nie wolno nic jeść, można natomiast pić dowolną ilość klarownych płynów do dwóch godzin przed badaniem.

W przypadku nieodpowiedniego przygotowania należy powtórzyć kolonoskopię w ciągu roku (można ją wykonać, po dodatkowym przygotowaniu, w dniu badania lub nazajutrz).

W razie konieczności wykonania pełnej kolonoskopii u kobiety w ciąży do przygotowania należy użyć roztworu glikolu polietylenowego (PEG), a w przypadku sigmoidoskopii zastosować wlewki doodbytnicze z samej wody.

Przed badaniem lekarz znieczula obszar odbytu (znieczulenie miejscowe) i wprowadza do niego kolonoskop wyposażony w małą kamerę wideo. Kolonoskopia trwa około pół godziny.

Możliwe jest także oczyszczenie jelita przed kolonoskopią za pomocą lewatywy.

Do rejestracji należy zgłosić się na 10 minut przed wyznaczonym terminem badania. Umówiona godzina może ulec zmianie ze względu na trudną do ustalenia długość trwania kolonoskopii.

W dniu badania należy przynieść ze sobą:

• skierowanie (jeśli wydano);
• wyniki poprzednich badań endoskopowych i histopatologicznych;
• dokumentację dotyczącą przybyłych operacji w zakresie przewodu pokarmowego;
• listę przyjmowanych leków.

Po badaniu można wrócić do normalnej diety. Jeśli podczas zabiegu wykonano polipektomię, należy ustalić z lekarzem optymalny czas wznowienia leczenia przeciwkrzepliwego. Zazwyczaj można wznowić przyjmowanie heparyny drobnocząsteczkowej w dniu po badaniu, DOAC (dabigatran, rivaroxaban, apixaban) dwa-trzy dni po badaniu, a leków przeciwpłytkowych (klopidogrel, prasugrel, tikagrelor) dzień lub dwa dni po badaniu.

WAŻNE! Pamiętaj o recepcie na lek przeczyszczający! Informujemy, iż receptę możesz otrzymać również podczas wizyty recepturowej w klinice Doctorpro.

WODOROWO - METANOWY TEST ODDECHOWY W KIERUNKU SIBO

PRZEBIEG TESTU:

W trakcie testu należy pobrać 8 próbek powietrza wydychanego. Pierwszą - przed wypiciem substratu (O, Basal), kolejne - w określonych punktach czasowych: po 15, 30, 45, 60, 90,105 i 120 minutach od wypicia substratu. Oznakowanie na probówkach odpowiada kolejnym punktom czasowym.

ZAWARTOŚĆ PUDEŁKA

• 8 oznakowanych probówek szklanych
• Butelka ze sproszkowanym substratem (odpowiednik laktulozy - lactitol)
• Słomka

OGRANICZENIA TESTU I PRZYGOTOWANIE DO BADANIA*

* na podstawie:

• Hydrogen and Methane-Based Breath Testing in Gastrointestinal Disorders: The North AmericanConsensus; Am J Gastroenterol. 2017
• ACG Clinical Guideline: Small Intestinal Bacterial Overgrowth; Am J Gastroenterol. 2020
• European H2-CH4-breath test group. (...) United European Gastroenterol J. 2022

Test nie powinien być stosowany u osób, które w ciqgu 30 dni poprzedzających badanie:

• stosowały antybiotykoterapię,
• miały przeprowadzoną enteroskopię,
• były poddane głębokiemu płukaniu okrężnicy.

PRZED BADANIEM:

• Na tydzień przed badaniem nie stosuj probiotyków, środków przeczyszczających ani leków prokinetycznych (po uzgodnieniu z lekarzem)
• 24 godz. przed badaniem - zalecana jest dieta wyłączająca węglowodany (sugerowane posiłki oparte na jajach, mięsie, rybach, tofu); należy bezwzględnie unikać produktów bogatych w błonnik i łatwo fermentujących - np. roślin strączkowych, kapustnych, cebuli; wyrobów pełnoziarnistych, ciast)
• 12 godz. przed badaniem - nie jedz
• 2 godz. przed badaniem - nie pal (jeśli to możliwe, powstrzymaj się od palenia przez 8 godz.)
• Zarezerwuj ok. 2,5 godziny na przeprowadzenie badania
• Jeśli w dniu badania masz biegunkę - skonsultuj przeprowadzenie testu z lekarzem
• 30 minut przed badaniem - nie wykonuj ćwiczeń fizycznych

W TRAKCIE BADANIA:

• Przed przystąpieniem do badania przepłukaj usta dużą ilością wody
• Nie żuj gumy, nie jedz, nie pij i nie pal, nie podejmuj aktywności fizycznej

PAMIĘTAJ!

• Odpowiednie przygotowanie do badania i poprawne jego przeprowadzenie ma istotny wpływ na wiarygodność uzyskanego wyniku.

SPOSOB PRZEPROWADZENIA TESTU ODDECHOWEGO WODOROWO-METANOWEGO W KIERUNKU SIBO

1. Przygotuj zegarek/stoper/telefon komórkowy - będzie potrzebny do odmierzania kolejnych punktów czasowych, w których będziesz pobierać powietrze wydychane (w punkcie 0 [basal], po 15, po 30, po 45, po 60, po 90, po 105 i po 120 minutach od wypicia substratu)

2. Upewnij się, że probówki sq umieszczone w odpowiedniej kolejności - 0-15-30-45-60-90- 105-120; jest to bardzo ważne, gdyż w trakcie testu będziesz kolejno je wypełniać wydychanym powietrzem

3. Pobieranie próbki powietrza:

a) Przygotuj probówkę „0” (Basal), rozpakuj dostarczoną słomkę

b) Wykonaj głęboki wdech i zatrzymaj powietrze w płucach na 5-10 sekund

c) Odkorkuj probówkę „0" (Basal) i włóż do niej słomkę

d) Wydmuchaj powietrze przez słomkę do probówki ,,0”(Basal), do zaparowania ścianek probówki, nie przestawaj wydychać powietrza do momentu całkowitego wyciągnięcia słomki z probówki

e) Niezwłocznie zamknij probówkę - jednak bez wywierania zbytniego nacisku

4. Odkręć butelkę i przygotuj substrat, poprzez rozpuszczenie go w przegotowanej wodzie

a) Na butelce zaznaczony jest poziom 250 ml - uzupełnij butelkę wodą do linii

b) Zakręć butelkę i wstrząśnij nią, do rozpuszczenia substratu

c) Sprawdź, czy poziom płynu pokrywa się z linią na butelce, jeśli nie - uzupełnij odpowiednią ilością wody

5. Jeśli masa ciała badanego nie przekracza 20kg, należy odlać odpowiednią objętość płynu:

a) Jeśli masa ciała jest niższa niż 20kg, lecz wyższa niż 16kg - pozostawić 200ml płynu

b) Jeśli masa ciała jest niższa niż 16kg, lecz wyższa niż 12kg - pozostawić 150ml płynu

Uwaga! Płyn należy odlewać do innego, czystego naczynia tak, by w razie potrzeby móc go przelać z powrotem do butelki.

6. Wypij przygotowany roztwór w przeciągu 2 minut.

7. Uruchom pomiar czasu.

8. Pobierz kolejne próbki powietrza: po 15, 30, 45, 60, 90,105 i 120 minutach od rozpoczęcia pomiaru czasu, zgodnie z instrukcją w punktach 3b-3e. Pamiętaj o zachowaniu kolejności wg oznakowania na probówkach.

9. Wskazane jest zapisywanie objawów obserwowanych w trakcie testu - mogą być przydatne w interpretacji wyniku badania przez lekarza/dietetyka:

Zasady pobierania i przygotowania materiału do badań:

• przez 3 dni przed pobraniem należy utrzymać całkowicie wstrzemięźliwość seksualną (nie współżyć)
• przed pobraniem należy umyć się

Pobieranie materiału

W przypadku badań D-2048-Nasienie posiew (bad.mykol.) (ICD-9: 91.831) i D-1990-Nasienie posiew (bad.bakter.) (ICD-9: 91.831)

Materiał należy pobrać samodzielnie do jałowego pojemnika (pojemnik otrzymany od lekarza lub pielęgniarki).

Pojemnik należy zamknąć i przynieść do kliniki w ciągu 24 godzin od pobrania.

W przypadku badania D-1991-Nasienie posiew beztlenowy (bad.bakter.) (ICD-9: 91.831) 

Jeżeli zlecono dodatkowo badanie w kierunku bakterii beztlenowych należy pobrać badanie do probówki z patyczkiem w środku. 

Patyczek z probówki należy zanurzyć w pobranym materiale ( w pojemnik z nasieniem) i umieścić z powrotem do probówki.

Probówke należy zamknąć i przynieść do kliniki w ciągu 24 godzin od pobrania.