+48 800 003 033

Jakie hormony produkuje tarczyca i jak wpływają one na jakość życia?

Jakie hormony produkuje tarczyca i jak wpływają one na jakość życia?
urologia
Zaktualizowano: 19 December 2023
Czytać 7 minut Opublikowano: 12 December 2023 2546
Gruczoł tarczowy (tarczyca) to narząd wydzielania wewnętrznego, który znajduje się z przodu szyi poniżej krtani. W przypadku podejrzenia zaburzeń tarczycy należy umówić się na wizytę u endokrynologa.

Za co odpowiada tarczyca?

Tarczyca to narząd endokrynny odpowiedzialny za produkcję hormonów niezbędnych do funkcjonowania wszystkich układów organizmu.

Do czego potrzebna jest tarczyca?

Do czego potrzebna jest tarczyca?

Funkcje tarczycy:

  • reguluje centralny układ nerwowy;
  • uczestniczy w syntezie białek;
  • rozkłada tłuszcze;
  • odpowiada za metabolizm węglowodanów;
  • magazynuje jod;
  • reguluje metabolizm energetyczny komórek;
  • reguluje pracę układu sercowo-naczyniowego i rozrodczego;
  • odpowiada za funkcje rozrodcze;
  • reguluje gospodarkę wodno-elektrolitową;
  • odpowiada za wzrost komórek.

Tarczyca odpowiada za metabolizm (przemianę materii), wpływając na wagę ciała i apetyt. Tarczyca wpływa również na psychikę, emocje i nastrój.

Na co wpływają hormony tarczycy?

Zadaj pytanie endokrynologii
«Doctorpro»

Hormony tarczycy wpływają na tempo metabolizmu, kontrolują rozwój umysłowy i fizyczny. Funkcje hormonów tarczycy: 

  • tyroksyna (Т4) ― reguluje zużycie energii przez tkanki organizmu;
  • trójjodotyronina (Т3) ― odpowiada za pobieranie tlenu przez tkanki, pracę serca, termoregulację;
  • kalcytonina (hormon peptydowy) ― wpływa na metabolizm fosforu i wapnia, przekazywanie impulsów nerwowych, odnowę tkanki kostnej.

Hormony T3 i T4 pełnią funkcję gromadzenia jodu niezbędnego do regulacji metabolizmu. Hormon tyreotropowy (TSH) jest wytwarzany przez przysadkę mózgową (gruczoł w mózgu) i reguluje pracę tarczycy oraz procesy biochemiczne w organizmie. Gdy poziom hormonu TSH spada, zmniejsza się produkcja tyroksyny i trójjodotyroniny oraz pojawiają się dolegliwości takie jak zmęczenie i osłabienie.

Objawy niedoboru i nadmiaru hormonów tarczycy

Objawami chorób tarczycy mogą być: uczucie guli w gardle, ból podczas połykania, skurcze. Objawy podwyższonego poziomu hormonów tarczycy (nadczynność tarczycy):

  • zwiększone tętno;
  • podwyższone ciśnienie tętnicze;
  • rozdrażnienie;
  • niepokój;
  • zwiększona potliwość;
  • drżenie rąk;
  • bezsenność;
  • biegunki;
  • wytrzeszcz gałek ocznych.

Niedoczynność tarczycy może również spowodować nagłą utratę masy ciała mimo zachowania apetytu. Zaburzona jest termoregulacja, występuje uczucie gorąca pod skórą.

Objawy niedoboru hormonów tarczycy (niedoczynność tarczycy):

  • niskie tętno;
  • apatia, osłabienie;
  • niskie ciśnienie tętnicze;
  • senność;
  • zaparcia;
  • depresja;
  • suchość skóry;
  • łamliwość włosów i paznokci;
  • obrzęki (szczególnie widoczne na twarzy);
  • pogorszona pamięć.

Niedoczynność tarczycy może powodować zwiększenie masy ciała, uczucie dreszczy przy normalnej temperaturze. Objawy zaburzeń hormonalnych przejawiają się również w postaci nieregularnych miesiączek lub ich braku, wysypek skórnych, złego nastroju.

Dlaczego warto wykonać badanie hormonów tarczycy?

Badanie poziomu hormonów tarczycy to badanie mające na celu ocenę pracy układu hormonalnego i wykrycie zaburzeń jego funkcjonowania. Badania hormonalne zleca się w celu wykrycia niewystarczającej lub nadmiernej produkcji hormonów, oceny skuteczności leczenia i, jeśli to konieczne, jego korekty. Przeprowadzenie badania hormonów tarczycy u kobiet jest konieczne w przypadku:

Na zaburzenia tarczycy mogą wskazywać nagłe wahania nastroju i ciągłe rozdrażnienie. Hormony tarczycy są również odpowiedzialne za rozwój płodu, dlatego powinny być kontrolowane przez lekarza w czasie ciąży. Pierwsze objawy chorób tarczycy u mężczyzn:

  • nadmierne zmęczenie;
  • zmniejszona aktywność seksualna; 
  • nagła zmiana głosu.

Może również dochodzić do powiększenia węzłów chłonnych i obrzęku szyi. Jeśli wystąpią objawy nieprawidłowego funkcjonowania tarczycy, konieczne jest umówienie się na wizytę u endokrynologa, który zleci wykonanie badań hormonalnych.

Jak przygotować się do badania krwi pod kątem hormonów tarczycy?

Przed badaniem poziomu hormonów tarczycy wymagane są dwa do trzech dni przygotowań. W celu przygotowania się do badania krwi pod kątem hormonów tarczycy należy:

  • unikać spożywania posiłków na 8-12 godzin przed pobraniem krwi;
  • powstrzymać się od spożywania alkoholu na dwa dni przed badaniem;
  • ograniczyć wysiłek fizyczny i stres na dobę przed badaniem;
  • powstrzymać się od palenia papierosów na jedną lub dwie godziny przed wizytą w laboratorium;
  • unikać spożywania tłustych, smażonych, pikantnych potraw na dwa do trzech dni przed badaniem.

Ponadto przed wykonaniem badania pod kątem hormonów tarczycy należy ostrzec lekarza o przyjmowaniu leków hormonalnych. W razie potrzeby endokrynolog zleci tymczasowe odstawienie hormonów lub zmniejszy ich dawkę.

Jak prawidłowo wykonać badanie na hormony tarczycy?

Krew do badania należy oddawać na czczo. Nie wolno jeść co najmniej przez osiem godzin przed badaniem. Można pić wodę niegazowaną. Na dzień przed wykonaniem badań na hormony tarczycy nie powinno się wykonywać ciężkich ćwiczeń fizycznych. Konieczne jest również wykluczenie na dwa dni przed badaniem spożywania pokarmów bogatych w jod (olej rybny, wodorosty, szpinak).

Z jakich hormonów składa się profil tarczycowy?

Na profil tarczycowy składają się badania wykrywające choroby tarczycy (niedoczynność tarczycy, nadczynność tarczycy, wole, torbiele, nowotwory tarczycy). Profil tarczycowy zawiera następującą listę hormonów tarczycy: 

  • Т3 całkowite (trójjodotyronina);
  • Т4 całkowite (tyroksyna);
  • Т3 wolne;
  • Т4 wolne;
  • kalcytonina;
  • przeciwciała przeciw tyreoglobulinie (anty-TG);
  • przeciwciała przeciw peroksydazie (anty-TPO).

Hormony T3 i T4 występują w postaci całkowitej i wolnej. Wolne hormony nie są związane z globulinami i są transportowane do krwi, a całkowite gromadzą się w tarczycy. Przeciwciała są wytwarzane przy autoimmunologicznych chorobach tarczycy (autoimmunologiczne zapalenie tarczycy), gdy atakują zdrowe komórki narządu.

Możesz wykonać pakiet badań hormonów tarczycy, który zawiera kilka wskaźników, lub wybrać jeden hormon, którego stężenie potrzebujesz sprawdzić. Badanie hormonów tarczycy pomoże ocenić czynność tarczycy, która kontroluje produkcję tyroksyny i trójjodotyroniny.

Jakie są normy hormonów tarczycy?

Gdy tarczyca jest zdrowa (eutyreoza), hormony są produkowane we właściwej ilości i nie przekraczają dopuszczalnej normy. Przy nadczynności tarczycy poziom hormonów wzrasta, a przy niedoczynności – spada.

Normy hormonów tarczycy

Hormon

Stężenie we krwi

Wolny

Całkowity

Trójjodotyronina

0,4 ng/100 ml

1,17-2,18 nmol/l

Tyroksyna

1,5-2,9 µg/100 ml

62-141 nmol/l

Kalcytonina

5,5-28 pmol/l

Norma hormonu TSH u kobiet wynosi od 0,3 do 4,2 µIU/ml, u mężczyzn – od 0,2 do 3,5 µIU/ml. Wskaźniki hormonów w chorobach tarczycy mogą być interpretowane w następujący sposób:

Wskaźniki funkcji tarczycy i ich znaczenie

Hormon TSH

Т4

Т3

Interpretacja

Podwyższony

W normie

W normie

Subkliniczna (łagodna) niedoczynność tarczycy

Podwyższony

Obniżony

W normie lub obniżony

Niedoczynność

Obniżony

W normie

W normie

Subkliniczna (łagodna) niedoczynność

Obniżony

W normie lub podwyższony

Niedoczynność

Obniżony

Obniżony lub w normie

Obniżony lub w normie

Wtórna niedoczynność tarczycy

Norma

Podwyższony

Podwyższony

Wrodzony zespół odporności na hormony tarczycy (obniżona reakcja tkanek na działanie hormonów tarczycy)

Wyniki badań nie stanowią diagnozy i powinny być interpretowane wyłącznie przez lekarza. Wyniki badań czynnościowych tarczycy może odczytać endokrynolog. 

Diagnostyka zaburzeń czynności tarczycy

Diagnozowaniem, leczeniem i profilaktyką chorób tarczycy zajmuje się endokrynologia. Tarczycę bada się w przypadku podejrzenia następujących chorób:

  • zapalenie tarczycy (powiększenie gruczołu tarczowego);
  • guzki koloidowe i wole;
  • torbiel tarczycy;
  • niedoczynność tarczycy;
  • nadczynność tarczycy;
  • rak tarczycy.

Konieczne jest również badanie tarczycy w przypadku cukrzycy, arytmii, miażdżycy, gdyż przyczyną tych chorób mogą być problemy z tarczycą. Badania profilaktyczne u endokrynologa zalecane są osobom powyżej 40 roku życia przynajmniej raz w roku.

Diagnostyka schorzeń tarczycy obejmuje badanie USG tarczycy i badania krwi pod kątem hormonów tarczycy. W przypadku podejrzenia złośliwych nowotworów tarczycy zalecana jest biopsja i tomografia komputerowa.

Profilaktyka chorób tarczycy

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia zaburzeń czynności tarczycy, zaleca się unikanie stresu, promieniowania jonizującego i długotrwałej ekspozycji na bezpośrednie działanie promieni ultrafioletowych.
Inne sposoby zapobiegania chorobom tarczycy:

  • unikanie palenia tytoniu i spożywania alkoholu;
  • właściwa higiena snu (co najmniej siedem do ośmiu godzin dziennie);
  • umiarkowany wysiłek fizyczny;
  • prawidłowe odżywianie;
  • badania profilaktyczne u endokrynologa (przynajmniej raz w roku).

Nie jest konieczne przyjmowanie jodu w celu zapobiegania chorobom tarczycy, ponieważ jego nadmiar może być szkodliwy dla organizmu. Zaleca się natomiast spożywanie pokarmów bogatych w jod (owoce morza, wątróbka wołowa, jaja, ziemniaki). Możesz zmniejszyć poziom TSH poprzez odpowiednie odżywianie, unikając smażonych, słodkich, słonych, pikantnych i tłustych potraw. Dieta, która pomoże zapobiec zaburzeniom tarczycy, powinna być zalecona przez endokrynologa lub dietetyka.

Endokrynologiczna w Doctorpro Wrocław

Jakie hormony produkuje tarczyca i jak wpływają one na jakość życia?
Jakie hormony produkuje tarczyca i jak wpływają one na jakość życia?
Adres
ul. Gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, 40, 50-457 Wrocław, Polska
Nr telefonu
Harmonogram
Pn-Pt: 8:00-20:00
Sob: 8:00-15:00

Popularne pytania

Przy jakich chorobach tarczycy nie można spożywać jodu?

Nie należy przyjmować jodu w przypadku nadczynności tarczycy, ponieważ suplementy z jodem mogą zwiększać ilość produkowanych hormonów. Nie zaleca się również przyjmowania jodu w przypadku guzków tarczycy, aby uniknąć ich powiększenia.

Czy można pić wodę przed badaniem hormonów tarczycy?

Przed wykonaniem badań na hormony tarczycy można pić wodę niegazowaną. Należy unikać picia innych płynów (kawy, herbaty, soków, słodkich napojów gazowanych).

W którym dniu cyklu należy przeprowadzić badanie hormonów tarczycy?

Badania hormonów tarczycy u kobiet można wykonać w dowolnym dniu cyklu. Menstruacja nie wpływa na poziom hormonów tarczycy i na wyniki badania.

Jak długo ważne są wyniki badań hormonów tarczycy?

Badania krwi na hormony tarczycy są ważne przez trzy do sześciu miesięcy. Jeśli nie ma oznak nieprawidłowości w funkcjonowaniu tarczycy, wystarczy wykonać badania hormonalne raz w roku. W przypadku nagłej potrzeby i w celu monitorowania leczenia endokrynolog może zalecić powtórzenie badań po jednym lub dwóch miesiącach.

Czy mogą występować problemy z tarczycą, jeśli poziom hormonów jest w normie?

Jeśli badanie pokazuje, że hormony tarczycy są w normie, nie można całkowicie wykluczyć zaburzeń tarczycy. W celu pełnego zbadania tarczycy konieczne jest wykonanie USG, aby upewnić się, że nie występują guzki, torbiele i nowotwory złośliwe.

5 of 5 na podstawie 1 ocena
Jakie hormony produkuje tarczyca i jak wpływają one na jakość życia?
Autor
Tkachenko Marina
Lekarz ogólny. Siedem lat doświadczenia.

Inne artykuły na ten temat

Artykuły powiązane:

Komentarze

Dodaj komentarz

Olga 1 rok temu
Dzień dobry. Proszę mi powiedzieć, jak zwiększyć wolne T4 bez hormonów.
Odpowiedz
Witam. Aby zwiększyć poziom hormonu T4 (wolnego) bez stosowania leków, konieczne jest przestrzeganie zbilansowanej diety. Zaleca się wykluczenie tłustych, pikantnych, smażonych, słodkich i wędzonych potraw. Należy spożywać kasze, owoce morza, świeże warzywa i owoce. Konieczne jest również rzucenie palenia i rezygnacja z picia alkoholu.
Roksana 1 rok temu
Dobry wieczór. Czy można wykonać badanie hormonów tarczycy podczas miesiączki?
Odpowiedz
Dobry wieczór. Badania hormonów tarczycy można wykonywać podczas miesiączki. Poziom hormonów tarczycy w różnych fazach cyklu miesiączkowego pozostaje na stałym poziomie, więc badanie można wykonać w dowolnym dniu.
Maja 1 rok temu
Dzień dobry. Jak podwyższyć poziom Т3?
Odpowiedz
Dzień dobry, poziom trójjodotyroniny (T3) można zwiększyć, przyjmując preparaty hormonalne przepisane przez endokrynologa. Ponadto, aby zwiększyć produkcję hormonu T3, zaleca się stosowanie zbilansowanej diety zawierającej pokarmy bogate w jod i selen (tłuste ryby, wodorosty, przetwory mleczne, kasze).
Beata 1 rok temu
Dzień dobry. Proszę o informację, jakie badania hormonów tarczycy należy wykonać w okresie menopauzy?
Odpowiedz
Witam. Na początku menopauzy konieczne jest wykonanie badania krwi na hormon TSH, który reguluje czynności tarczycy. We wczesnym okresie menopauzy lekarz może również zalecić badania w celu określenia poziomu tyroksyny i trójjodotyroniny, aby wykluczyć choroby tarczycy.
Sabina 1 rok temu
Dzień dobry. Proszę mi powiedzieć, ile dni trwa badanie hormonów tarczycy.
Odpowiedz
Dzień dobry. Badania hormonów tarczycy wykonuje się zazwyczaj w ciągu jednego dnia. Maksymalny czas oczekiwania na wyniki badania wynosi od dwóch do trzech dni.
Używamy plików cookie, aby wyświetlać spersonalizowane treści i analizować ruch na stronie. Klikając 'Akceptuj', zgadzasz się z Polityką wykorzystywania plików cookie.
Formularz kontaktowy
Klikając na "Wyślij" wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych i akceptujesz warunki polityki prywatności umowy użytkownika umowy użytkownika
Превышен лимит запросов. Попробуйте через 5 мин.

Pliki cookie - szczegóły

Cookies systemowe
Cookies systemowe są niezbędne do uruchomienia podstawowych funkcji tej strony – formularzy zgłoszeniowych, ocen artykułów itp. Te pliki cookie nie przechowują żadnych danych osobowych
Funkcjonalne pliki cookies
Marketingowe pliki cookies