Choroba wieńcowa jest niebezpieczna, ponieważ może prowadzić do zatrzymania akcji serca, wymaga więc obowiązkowego leczenia.
Czym jest choroba wieńcowa?
Choroba wieńcowa to schorzenie kardiologiczne, które charakteryzuje się upośledzeniem przepływu krwi do mięśnia sercowego na skutek uszkodzenia naczyń wieńcowych. Uszkodzenie naczyń wieńcowych prowadzi do niedostatecznego zaopatrzenia mięśnia sercowego w składniki odżywcze. Na skutek niedoboru tlenu serce nie może prawidłowo funkcjonować, co z czasem może prowadzić do martwicy serca (zawał mięśnia sercowego). Choroba niedokrwienna serca może również powodować powikłania, takie jak ostra niewydolność serca i niezdolność serca do pompowania krwi w potrzebnym tempie.
Jakie są przyczyny choroby wieńcowej u mężczyzn i kobiet?
Choroba wieńcowa zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn rozwija się na skutek zablokowania i zwężenia naczyń wieńcowych.
Przyczyny choroby wieńcowej
Inne przyczyny choroby wieńcowej:
- nadciśnienie tętnicze (wysokie ciśnienie krwi)
- wysoki poziom cholesterolu we krwi;
- cukrzyca;
- hipodynamia (niedobór aktywności fizycznej, siedzący tryb życia);
- otyłość;
- predyspozycje genetyczne;
- miażdżyca.
Choroba wieńcowa może rozwinąć się na skutek nadużywania alkoholu i palenia tytoniu. Może również wystąpić wskutek tworzenia się w tętnicy skrzepu krwi, który uniemożliwia dotarcie tlenu do mięśnia sercowego. Choroba niedokrwienna serca występuje rzadziej u kobiet niż u mężczyzn ze względu na wyższy poziom hormonu estrogenu, który obniża poziom cholesterolu we krwi.
Jakie są objawy choroby wieńcowej?
Pierwszymi objawami choroby wieńcowej są bóle w klatce piersiowej. Inne objawy choroby wieńcowej:
- nadmierne zmęczenie;
- nudności i wymioty;
- uczucie ucisku w klatce piersiowej;
- tachykardia (przyspieszone bicie serca);
- zwiększona potliwość;
- utraty przytomności;
- zawroty głowy;
- obrzęk kończyn;
- bradykardia (spowolnione bicie serca).
W chorobie niedokrwiennej serca ból jest zwykle zlokalizowany po lewej stronie klatki piersiowej i może promieniować do ramienia, szyi lub barku. Mogą także wystąpić duszności. Choroba wieńcowa może objawiać się również migotaniem przedsionków – zaburzeniem rytmu serca, przy którym występują asynchroniczne skurcze włókien mięśniowych, a puls może przekroczyć nawet 300 uderzeń na minutę.
Rodzaje i postacie choroby wieńcowej serca
Kardiolodzy rozróżniają ostrą i przewlekłą postać choroby niedokrwiennej serca. Postać ostra charakteryzuje się silnym bólem w klatce piersiowej, omdleniami, osłabieniem. Przewlekła choroba wieńcowa objawia się ciągłymi dusznościami i zaburzeniami rytmu serca. Inne postacie choroby niedokrwiennej serca:
- stenokardia (dusznica bolesna) – ból w klatce piersiowej spowodowany niedostatecznym dopływem tlenu do serca;
- zawał mięśnia sercowego – ostry atak serca, który powoduje obumarcie obszarów mięśnia sercowego;
- nagła śmierć sercowa (nagły zgon sercowy, pierwotne zatrzymanie krążenia) – serce przestaje pracować na skutek zatrzymania dopływu krwi do serca.
Zawał mięśnia sercowego może spowodować utratę zdolności do pracy, a nawet śmierć. Należy rozpocząć leczenie choroby niedokrwiennej serca w momencie wystąpienia pierwszych objawów, aby zapobiec niebezpiecznym powikłaniom zdrowotnym.
Objawy stenokardii na wczesnym etapie to nieregularne tętno (przyspieszone lub spowolnione), duszności i uczucie ciężkości w klatce piersiowej. Stabilna dławica piersiowa pojawia się dopiero po wysiłku fizycznym, może również wystąpić na skutek stresu.
Dławica naczynioskurczowa (niestabilna) pojawia się w dowolnym momencie (w spoczynku, w nocy w trakcie snu). Niestabilna dławica piersiowa może spowodować zawał serca i wymaga stałego monitorowania pacjenta przez kardiologa.
Stopnie zaawansowania choroby wieńcowej
Stopień zaawansowania choroby wieńcowej zależy od stopnia rozwoju choroby i nasilenia objawów. Kardiolodzy wyróżniają cztery stopnie choroby niedokrwiennej serca.
| Stopień choroby niedokrwiennej serca | Charakterystyka |
| 1 stopień | Rozwija się tylko przy długotrwałym i intensywnym wysiłku fizycznym. |
| 2 stopień | Ataki arytmii występują w trakcie szybkiego chodzenia, wchodzenia po schodach. |
| 3 stopień | Ból w sercu może wystąpić podczas normalnego chodzenia, wykonywania prac domowych. |
| 4 stopień | Ból pojawia się bez wyraźnej przyczyny, również w czasie snu i odpoczynku. |
Dla Twojej wygody udostępniamy naszą tabelę w formie ilustracji. W razie potrzeby możesz ją zapisać lub udostępnić znajomym.
Stopnie choroby niedokrwiennej serca
Im wcześniej rozpocznie się leczenie niedokrwienia serca, tym mniejsze ryzyko powikłań. Czwarty stopień choroby wieńcowej może wskazywać na stan przed zawałem i rozwój poważnych patologii w obrębie mięśnia sercowego.
Pierwsza pomoc w chorobie niedokrwiennej serca
Przy pierwszych oznakach stenokardii należy przerwać aktywność fizyczną, aby zapobiec nasileniu objawów. Pierwsza pomoc w przypadku stenokardii obejmuje:
- zapewnienie pacjentowi spokoju. Należy ułożyć go na plecach i podnieść głowę lub ułożyć go w pozycji półsiedzącej;
- przewietrzenie pomieszczenia, aby dostarczyć niezbędną ilość tlenu;
- podanie nitrogliceryny w celu odciążenia serca;
- krótki nacisk na okolicę szyi i gałki oczne w celu obniżenia ciśnienia krwi.
Jeśli atak choroby wieńcowej nie ustąpi w ciągu 15 minut, należy wezwać karetkę pogotowia. W przypadku ataku serca im szybciej zostanie udzielona pomoc medyczna, tym większe szanse na przywrócenie prawidłowego funkcjonowania serca.
Jak diagnozuje się chorobę wieńcową?
Chorobę wieńcową może zdiagnozować kardiolog po przeprowadzeniu badań. Diagnostyka choroby wieńcowej obejmuje:
- laboratoryjne badania krwi;
- USG serca;
- USG Dopplera;
- elektrokardiogram (EKG);
- echokardiografię obciążeniową (badanie serca podczas wysiłku).
Podczas wizyty kardiolog mierzy również puls i ciśnienie krwi. Na podstawie wyników badań lekarz stawia diagnozę i dobiera leczenie choroby wieńcowej.
Jak się leczy chorobę wieńcową?
Aby móc zacząć leczyć chorobę wieńcową, kardiolog najpierw przeprowadza wywiad z pacjentem, bada go i kieruje na dodatkowe badania. Na podstawie wyników badań lekarz dobiera odpowiednie leczenie. Zwykle obejmuje ono leki rozszerzające naczynia krwionośne i zapobiegające powstawaniu skrzepów krwi. Kardiolog może również przepisać leki obniżające i normalizujące ciśnienie krwi.
Można wspomóc leczenie choroby wieńcowej poprzez przyjmowanie fitopreparatów o działaniu uspokajającym (napary z mięty, rumianku, rozmarynu). Owoce kopru włoskiego i nalewka walerianowa również wspomagają leczenie arytmii.
Dieta w chorobie wieńcowej
Dieta w chorobie wieńcowej wymaga ograniczenia spożycia tłuszczów nasyconych (tłuste mięsa, wyroby cukiernicze, półprodukty). Konieczna jest również rezygnacja ze smażonych, pikantnych i wędzonych potraw. Do diety należy włączyć produkty pełnoziarniste, świeże owoce i warzywa, chude odmiany mięsa i ryb. Zaleca się także ograniczenie spożycia słodyczy w celu kontrolowania poziomu cukru we krwi oraz całkowitą rezygnację z alkoholu.
Profilaktyka choroby niedokrwiennej serca
Profilaktyka choroby wieńcowej pomaga zmniejszyć liczbę ataków i uniknąć wystąpienia powikłań. Zapobieganie chorobie wieńcowej serca obejmuje:
- kontrolę masy ciała;
- przestrzeganie diety zalecanej przez lekarza;
- regularne ćwiczenia fizyczne o umiarkowanej intensywności;
- unikanie stresu;
- rezygnację z nałogów;
- kontrolę poziomu cukru i cholesterolu we krwi.
Zaleca się również wykonywanie badań profilaktycznych u kardiologa co najmniej raz w roku. Pacjenci z przewlekłą chorobą niedokrwienną serca powinni wykonywać elektrokardiogram i badania krwi co najmniej dwa razy w roku, aby zapobiec zawałowi mięśnia sercowego.
