+48 800 003 033

Jak prawidłowo zmierzyć tętno?

Jak prawidłowo zmierzyć tętno?
kardiologia
Zaktualizowano: 27 December 2023
Czytać 7 minut Opublikowano: 27 December 2023 3158
1
Czym jest tętno?
2
Co ma wpływ na tętno?
3
Prawidłowe tętno u kobiet i mężczyzn
4
Przyczyny wysokiego tętna
5
Jak obniżyć tętno?
6
Przyczyny niskiego tętna
7
Jak podwyższyć tętno?
8
Metody pomiaru tętna
9
Jak zmierzyć puls?
10
Krok 1. Przygotowanie do pomiaru tętna
11
Krok 2. Znalezienie tętna
12
Krok 3. Pomiar tętna
1

Czym jest tętno?

Tętno (puls) to jeden ze wskaźników funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego, nerwowego i hormonalnego. Pomiar tętna pozwala ocenić zdolność organizmu do przystosowania się do wysiłku fizycznego.

Tętno to rytmiczne drgania ścian tętnic, które wywołane są przez skurcz serca i dostanie się krwi do naczyń krwionośnych. W czasie pomiaru tętna ważne jest, aby ocenić częstotliwość (liczbę uderzeń na minutę), rytmiczność (równość odstępów między uderzeniami) i symetryczność fali tętna na obu rękach.

2

Co ma wpływ na tętno?

Na tętno ma wpływ stan emocjonalny: adrenalina uwalniana podczas stresu zwiększa tętno i drgania ścian tętnic. Podczas snu tętno zwykle spada, ponieważ organizm potrzebuje mniej tlenu i składników odżywczych, a serce może pracować wolniej. Pozostałe czynniki wpływające na tętno:

  • wiek (u dzieci puls jest wyższy niż u dorosłych);
  • choroby układu krążenia (na przykład nadciśnienie tętnicze);
  • choroby endokrynologiczne (cukrzyca, zaburzenia pracy tarczycy);
  • leki (na przykład leki rozszerzające naczynia krwionośne zwiększają częstość pracy serca).

Na tętno ma wpływ także temperatura otoczenia: w upalne dni tętno wzrasta, ponieważ naczynia krwionośne rozszerzają się, aby „schłodzić” ciało, a przepływ krwi do powierzchni skóry wzrasta. Tętno rośnie także podczas wysiłku fizycznego, ponieważ serce musi pompować więcej krwi, aby dostarczyć organizmowi wystarczającą ilość tlenu i składników odżywczych. Podczas nadmiernej aktywności fizycznej tętno może być normalne, ale serce może bić głośniej z powodu intensywnych skurczów.

3

Prawidłowe tętno u kobiet i mężczyzn

Norma tętna dla osoby dorosłej wynosi 60-100 uderzeń na minutę. Niższe tętno spoczynkowe (40-60 uderzeń na minutę) może występować u wyczynowych sportowców ze względu na lepsze funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego.

4

Przyczyny wysokiego tętna

Tętno przekraczające 100 uderzeń na minutę (tachykardia) występuje przy zwiększonej aktywności fizycznej (na przykład podczas intensywnego biegu lub pływania) lub gdy podwyższa się temperatura otoczenia. Inne przyczyny wysokiego tętna:

  • brak równowagi elektrolitowej (potasu, sodu, wapnia i magnezu);
  • uczucie strachu lub niepokoju;
  • nadczynność tarczycy;
  • niedokrwistość (obniżony poziom czerwonych krwinek i hemoglobiny we krwi);
  • arytmia (zaburzenia rytmu serca).

Wysokie tętno przy niskim ciśnieniu krwi może być spowodowane niewydolnością serca, odwodnieniem (utrata płynów spowodowana nadmiernym poceniem się, obfitymi wymiotami lub biegunką), niewłaściwym przyjmowaniem leków (na przykład moczopędnych). Przyczyną podwyższonego tętna może być zawał mięśnia sercowego i dusznica bolesna. Są to stany chorobowe wywołane pobudzeniem układu nerwowego w odpowiedzi na stres i niedostateczny dopływ krwi do serca. Inną przyczyną wzrostu tętna może być nadużywanie alkoholu i napojów zawierających kofeinę (kawa, napoje energetyzujące).

We wczesnej ciąży tętno może wzrosnąć z powodu zwiększonego obciążenia układu krążenia i zwiększonej objętości krwi krążącej. W trzecim trymestrze płód staje się większy i bardziej uciska na naczynia krwionośne, co prowadzi do zwiększenia częstości rytmu serca kobiety.

5

Jak obniżyć tętno?

Aby spowolnić tętno podczas uprawiania sportu, powinno się przerwać aktywność fizyczną, usiąść i napić się chłodnej wody. W przypadku narażenia na wysoką temperaturę należy zapewnić dostęp do świeżego powietrza i poluzować ubranie (rozpiąć guziki koszuli, zdjąć krawat).

Aby obniżyć wysokie tętno, nie należy spożywać alkoholu i kofeiny, należy ćwiczyć, wysypiać się i unikać stresujących sytuacji. Aby ustalić przyczynę podwyższonego tętna, należy skonsultować się z kardiologiem. W razie potrzeby lekarz przepisze leki na obniżenie tętna. W przypadku znacznego przyspieszenia akcji serca (ponad 100 uderzeń na minutę), bólu w klatce piersiowej lub utraty przytomności, konieczne jest pilne wezwanie karetki pogotowia.

6

Przyczyny niskiego tętna

Niskie tętno (bradykardia) występuje w wyniku niedoczynności tarczycy i chorób autoimmunologicznych (takich jak gorączka reumatyczna lub toczeń rumieniowaty układowy). Inne przyczyny niskiego tętna:

  • wrodzone wady serca (takie jak zespół Fallota czy przełożenie wielkich pni tętniczych);
  • zespół bezdechu sennego;
  • zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej.

Bradykardia może wystąpić wskutek uszkodzenia mięśnia sercowego, na przykład przy kardiomiopatii lub zapaleniu mięśnia sercowego. Leki, takie jak środki uspokajające i opioidy, mogą przyczyniać się do uszkodzenia serca i obniżać częstość jego pracy.

7

Jak podwyższyć tętno?

Aby zwiększyć tętno, można wypić mocną herbatę lub kawę, zmienić pozycję ciała (wstać i przespacerować się po pokoju). Głębokie i rytmiczne oddychanie może pomóc zaktywizować układ nerwowy i podwyższyć puls.

Aby zapobiec rozwojowi bradykardii, należy regularnie ćwiczyć, utrzymywać zdrową wagę i rzucić palenie. Ważne jest wykonywanie corocznych rutynowych badań kontrolnych u lekarza rodzinnego.

8

Metody pomiaru tętna

Tętno można zmierzyć na ręce w okolicy nadgarstka i na szyi w okolicy tętnicy szyjnej. Puls można także mierzyć za pomocą pulsometru, urządzenia elektronicznego zakładanego na ramię.

Tętno i saturację (poziom nasycenia krwi tlenem) można mierzyć jednocześnie za pomocą pulsoksymetru, który zakłada się na palec lub płatek ucha. Lekarze mogą zmierzyć tętno za pomocą stetoskopu, słuchając bicia serca na klatce piersiowej.

9

Jak zmierzyć puls?

Liczbę uderzeń serca można mierzyć przez 15, 30 i 60 sekund. Aby jednak uzyskać dokładniejszy wynik, kardiolodzy zalecają mierzenie pulsu przez minutę. Puls powinno się mierzyć na obu rękach. Jeśli wystąpi tachykardia lub bradykardia, lub jeśli rytm serca jest nieregularny lub asymetryczny, należy udać się do lekarza w celu ustalenia przyczyny. Technika pomiaru tętna na nadgarstku:

10

Krok 1. Przygotowanie do pomiaru tętna

Krok 1. Przygotowanie do pomiaru tętna

Krok 1. Przygotowanie do pomiaru tętna

  • przyjmij wygodną pozycję i zrelaksuj się;
  • jeśli ubranie zakrywa nadgarstek, podciągnij rękaw, aby ułatwić dokonanie pomiaru tętna.
11

Krok 2. Znalezienie tętna

Krok 2. Znalezienie tętna

Krok 2. Znalezienie tętna

  • skieruj wewnętrzną część dłoni ku górze;
  • umieść palce wskazujący i środkowy drugiej ręki na zewnętrznej stronie nadgarstka (po stronie kciuka);
  • przyciśnij palce do nadgarstka i wyczuj rytmiczne „uderzenia”;
  • przygotuj stoper.
12

Krok 3. Pomiar tętna

Krok 3. Pomiar tętna

Krok 3. Pomiar tętna

  • włącz stoper;
  • policz liczbę uderzeń w ciągu minuty;
  • w przypadku pomiaru tętna przez 30 sekund należy pomnożyć otrzymaną liczbę „uderzeń” przez dwa; w przypadku pomiaru tętna przez 15 sekund należy pomnożyć otrzymany wynik przez cztery.

Kardiologiczna w Doctorpro Wrocław

Jak prawidłowo zmierzyć tętno?
Jak prawidłowo zmierzyć tętno?
Adres
ul. Gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, 40, 50-457 Wrocław, Polska
Nr telefonu
Harmonogram
Pn-Pt: 8:00-20:00
Sob: 8:00-15:00
5 of 5 na podstawie 1 ocena
Jak prawidłowo zmierzyć tętno?
Autor
Tkachenko Marina
Lekarz ogólny. Siedem lat doświadczenia.

Inne artykuły na ten temat

Artykuły powiązane:

Komentarze

Dodaj komentarz

Olga 11 miesięcy temu
Dzień dobry. Ile czasu zajmuje zmierzenie tętna na tętnicy szyjnej?
Odpowiedz
Tkachenko Marina
Tkachenko Marina
11 miesięcy temu
Dzień dobry. Aby uzyskać dokładniejszy wynik, puls należy mierzyć przez jedną minutę. Można również mierzyć puls przez 30 sekund i pomnożyć wynik przez dwa lub mierzyć puls przez 15 sekund i pomnożyć wynik przez cztery.
Dominika 11 miesięcy temu
Dzień dobry. Jaki powinien być puls u trzyletniego dziecka?
Odpowiedz
Tkachenko Marina
Tkachenko Marina
11 miesięcy temu
Dzień dobry. Normalne tętno u dziecka w wieku trzech lat wynosi 70-110 uderzeń na minutę. Mięsień sercowy dzieci kurczy się częściej, ponieważ ich metabolizm (tempo przemiany materii) jest szybszy, a serce pracuje szybciej, aby zapewnić organizmowi wystarczającą ilość tlenu i energii. Wraz z wiekiem tętno stopniowo spada.
Beata 11 miesięcy temu
Dzień dobry. Jaki jest prawidłowy puls przy migotaniu przedsionków?
Odpowiedz
Tkachenko Marina
Tkachenko Marina
11 miesięcy temu
Dzień dobry. Tętno występujące przy migotaniu przedsionków wynosi 100-175 uderzeń na minutę. Migotanie przedsionków jest groźnym schorzeniem, dlatego w przypadku znacznego wzrostu tętna należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Urszula 11 miesięcy temu
Dzień dobry. Co powinienem zrobić, jeśli mój puls wynosi 100 uderzeń na minutę?
Odpowiedz
Tkachenko Marina
Tkachenko Marina
11 miesięcy temu
Dzień dobry. Jeśli puls wynosi 100, należy się zrelaksować i uspokoić, położyć, poluzować ubranie (rozpiąć koszulę, zdjąć krawat), napić się wody. Jeśli puls nie unormuje się w ciągu 15-20 minut lub jeśli pojawią się dodatkowe objawy (ból głowy, zawroty głowy, dyskomfort w klatce piersiowej), należy wezwać karetkę pogotowia.
Amelia 11 miesięcy temu
Dzień dobry. Jak podwyższyć puls bez podnoszenia ciśnienia krwi?
Odpowiedz
Tkachenko Marina
Tkachenko Marina
11 miesięcy temu
Dzień dobry. Niskie tętno można podnieść poprzez głębokie oddychanie i zmianę pozycji ciała (z leżącej na siedzącą lub stojącą). Tętno można unormować, wykonując niewielką aktywność fizyczną (chodzenie po domu, spacer na świeżym powietrzu).
Używamy plików cookie, aby wyświetlać spersonalizowane treści i analizować ruch na stronie. Klikając 'Akceptuj', zgadzasz się z Polityką wykorzystywania plików cookie.
Formularz kontaktowy
Klikając na "Wyślij" wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych i akceptujesz warunki polityki prywatności umowy użytkownika umowy użytkownika
Превышен лимит запросов. Попробуйте через 5 мин.

Pliki cookie - szczegóły

Cookies systemowe
Cookies systemowe są niezbędne do uruchomienia podstawowych funkcji tej strony – formularzy zgłoszeniowych, ocen artykułów itp. Te pliki cookie nie przechowują żadnych danych osobowych
Funkcjonalne pliki cookies
Marketingowe pliki cookies