Tachykardia może przebiegać bezobjawowo, ale nieleczona prowadzi do niewydolności serca, zawału i udaru. Jeśli pojawią się objawy tachykardii, należy skonsultować się z lekarzem kardiologiem.
Co to jest tachykardia?
Tachykardia to szybkie bicie serca o częstotliwości większej niż 90 uderzeń na minutę. U zdrowego człowieka w stanie spokojnym tętno wynosi normalnie 60-80 uderzeń na minutę; przy tachykardii tętno znacznie wzrasta i może przekraczać 200 uderzeń na minutę.
Tachykardia występuje u dorosłych, dzieci i młodzieży. Kołatanie serca u niemowląt jest zjawiskiem normalnym, a tętno u dzieci do 1. roku życia wynosi 120-140 uderzeń na minutę. W wieku 8-10 lat normalny puls u dzieci wynosi, podobnie jak u dorosłych, około 80 uderzeń na minutę.
Normy pulsu | |||
Wiek | Normalne tętno, uderzenia na minutę | Tętno treningowe, uderzenia na minutę | Maksymalne tętno, uderzenia na minutę |
20 lat | 70 | 130-160 | 200 |
25 lat | 70 | 127-156 | 195 |
30 lat | 70 | 124-152 | 190 |
35 lat | 70 | 120-148 | 185 |
40 lat | 70 | 117-144 | 180 |
45 lat | 70 | 114-140 | 175 |
50 lat | 74 | 111-136 | 170 |
55 lat | 74 | 107-132 | 165 |
60 lat | 79 | 104-128 | 160 |
65+ lat | 79 | 98-120 | 150 |
Dla Twojej wygody udostępniamy naszą tabelę w formie ilustracji. W razie potrzeby możesz ją zapisać lub udostępnić znajomym.
Tabela norm tętna u kobiet i mężczyzn według wieku
Przyczyny tachykardii
Tachykardia może być fizjologiczna i patologiczna. Przyczyny tachykardii fizjologicznej to m.in.:
- duży wysiłek fizyczny;
- stres;
- przyjmowanie niektórych leków hormonalnych;
- spożywanie alkoholu, kofeiny i nikotyny;
- wzrost temperatury środowiska;
- wejście na wysoką górę.
Tachykardia występuje również przy podwyższeniu temperatury ciała. Przy wzroście temperatury ciała o jeden stopień częstość akcji serca wzrasta o 10 uderzeń na minutę.
Tachykardia patologiczna rozwija się w przypadku patologii układu krążenia. Przyczynami patologicznej tachykardii mogą być:
- niewydolność serca;
- zapalenie mięśnia sercowego;
- choroby serca;
- zawał mięśnia sercowego;
- patologia prawego serca;
- nadciśnienie tętnicze;
- kardioskleroza.
Tachykardia może pojawić się w wyniku chorób endokrynologicznych i neurologicznych, a także w przypadku anemii i dużej utraty krwi.
Objawy tachykardii
Objawy tachykardii obejmują gwałtowny wzrost częstości uderzeń serca i zawroty głowy. Inne objawy tachykardii to:
- ból w sercu i w mostku;
- duszność i brak powietrza;
- ciemne plamy przed oczami;
- dezorientacja i utrata przytomności.
Nocne ataki tachykardii wskazują na możliwą obecność choroby układu krążenia. Konieczne jest umówienie się na wizytę u kardiologa w przypadku wykrycia szybkiego bicia serca w stanie spoczynku.
Czy tachykardia jest niebezpieczna?
Przewlekła tachykardia może prowadzić do niebezpiecznych konsekwencji w postaci zaburzeń ukrwienia narządów wewnętrznych i ostrej niewydolności serca. W wyniku tachykardii mogą pojawić się astma sercowa (zaburzenie pracy serca, któremu towarzyszą ataki duszności), zakrzepica (zatkanie tętnicy lub żyły skrzepem krwi) oraz obrzęk płuc. Zaburzenia rytmu serca mogą prowokować udar i zawał serca, dlatego tachykardia musi być leczona.
Rodzaje tachykardii
W zależności od umiejscowienia uszkodzenia lekarze kardiolodzy wyróżniają kilka rodzajów częstoskurczów serca:
- zatokowy – generowanie impulsu do bicia serca następuje w węźle zatokowym. Najczęściej częstoskurcz zatokowy pojawia się w wyniku stresu i napięć emocjonalnych;
- napadowy – nagle pojawiające się i szybko zanikające zaburzenie rytmu serca, charakteryzujące się częstością 140-200 uderzeń serca na minutę.
Napadowy częstoskurcz trzustkowy powstaje w komorach serca, a napadowy częstoskurcz zatokowy – w węźle zatokowym. Rodzaj częstoskurczu może określić tylko lekarz po przeprowadzeniu badania.
Jak leczy się tachykardię?
Tachykardię diagnozuje i leczy lekarz kardiolog. Na wstępnej wizycie lekarz przeprowadza badanie, zbiera wywiad, mierzy puls i ciśnienie krwi. W razie potrzeby zalecane są dodatkowe badania, w tym elektrokardiogram i USG serca, które pozwalają ocenić jego funkcjonowanie i wykryć patologie we wczesnym stadium. Na podstawie wyników diagnozy lekarz ustala sposób leczenia tachykardii.
Aby wyleczyć tachykardię, konieczne jest wyeliminowanie przyczyn, które ją wywołują. Leki obniżające puls powinny być zlecone tylko przez lekarza; samodzielne leczenie może być niebezpieczne dla zdrowia. Aby zatrzymać tachykardię, kardiolog przepisuje następujące leki:
- beta-blokery – pomagają zmniejszyć częstość akcji serca poprzez wpływ na hormony wywołujące stres;
- środki uspokajające – działają uspokajająco na ośrodkowy układ nerwowy i normalizują rytm serca;
- glikozydy nasercowe – poprawiają funkcjonowanie naczyń krwionośnych i mięśnia sercowego;
- leki antyarytmiczne – normalizują rytm serca.
Oprócz leków w leczeniu tachykardii zaleca się umiarkowane ćwiczenia fizyczne o charakterze kardio. Intensywność i czas trwania aktywności fizycznej powinny być dobrane przez lekarza.
Zapobieganie tachykardii
Zapobieganie tachykardii polega na prowadzeniu zdrowego trybu życia, unikaniu alkoholu i palenia tytoniu, właściwym odżywianiu, odpowiednim odpoczynku, unikaniu stresu oraz umiarkowanym wysiłku fizycznym. W przypadku tachykardii zaleca się wykonywanie ćwiczeń kardio, w tym joggingu, jazdy na rowerze, spacerów i pływania.
W przypadku kołatania serca nie zaleca się wykonywania forsownych ćwiczeń, aby uniknąć gwałtownego wzrostu obciążenia serca. W przypadku przewlekłej tachykardii należy przynajmniej raz w roku poddać się profilaktycznemu badaniu u kardiologa.