Bilirubina to barwnik żółciowy, który powstaje w wyniku rozpadu hemoglobiny. Badanie poziomu bilirubiny we krwi wykonuje się, aby ocenić funkcjonowanie wątroby i śledziony, stan przewodów wątrobowych i dróg żółciowych, a także w celu monitorowania ich leczenia.
Rodzaje bilirubiny
We krwi bilirubina występuje w dwóch frakcjach:
- pośredniej (wolnej) – związek wytwarzany w śledzionie w procesie rozkładu hemoglobiny odpadowej;
- bezpośredniej (związanej) – powstaje w wątrobie poprzez połączenie wolnej bilirubiny z kwasem glukuronowym.
Bilirubina całkowita to całkowita ilość bilirubiny – zarówno bezpośredniej, jak i pośredniej – obecnej w surowicy krwi. Oznaczenie stężenia bilirubiny i jej frakcji pozwala wykrywać i różnicować zaburzenia czynności wątroby oraz układu żółciowego.
Co wykaże badanie stężenia bilirubiny?
Badanie stężenia bilirubiny we krwi wykazuje uszkodzenie komórek wątroby, zablokowanie przewodów wątrobowych i dróg żółciowych oraz zaburzenia metabolizmu w organizmie. Wskazaniami do badania stężenia bilirubiny są:
- ostra lub przewlekła choroba wątroby (zapalenie wątroby, hepatoza, marskość wątroby, ropień);
- zatrucie toksynami, lekami lub alkoholem;
- długotrwałe stosowanie leków wpływających na czynność wątroby (np. nootropowych, uspokajających, kortykosteroidów, tetracyklin, leków przeciwnowotworowych);
- choroby pęcherzyka żółciowego (zapalenie pęcherzyka żółciowego, kamica żółciowa);
- choroby trzustki (zapalenie trzustki, zwłóknienie lub torbiel).
Badanie stężenia bilirubiny należy wykonać w przypadku wystąpienia objawów żółtaczki: zażółcenia skóry i białek oczu, ciemnienia moczu. Konieczne jest kontrolowanie poziomu pigmentu żółciowego w przypadku wrodzonych zaburzeń metabolicznych (np. zespołu Gilberta, galaktozemii, tyrozynemii) i zaburzeń endokrynologicznych (np. cukrzycy).
Badanie bilirubiny wykonuje się również w celu wykrycia niedokrwistości hemolitycznej (choroby, której towarzyszy zwiększone niszczenie czerwonych krwinek), spowodowanej m.in. niedoborem żelaza, witamin B9, B12, E, infekcjami bakteryjnymi lub pasożytami. Lekarz może również zalecić oznaczenie poziomu barwników żółciowych w przypadku mononukleozy – ostrej choroby zakaźnej, która atakuje układ limfatyczny i wątrobę.
Przygotowanie do badania stężenia bilirubiny
Aby zbadać poziom bilirubiny, krew żylna jest pobierana wyłącznie na czczo (ostatni posiłek powinno się spożyć co najmniej osiem godzin przed badaniem). Przygotowanie do badania obejmuje również:
- wykluczenie z diety smażonych, tłustych i pikantnych potraw na dwa do trzech dni przed badaniem;
- zaprzestanie palenia na dwie godziny przed pobraniem krwi;
- ograniczenie aktywności fizycznej i stresu emocjonalnego na dzień przed badaniem;
- odstawienie alkoholu na dzień przed badaniem.
Przed badaniem należy poinformować lekarza o przyjmowaniu jakichkolwiek leków (np. leków przeciwdepresyjnych, koagulantów, leków przeciwnadciśnieniowych, doustnych środków antykoncepcyjnych), ponieważ mogą one wpływać na wyniki. Przed badaniem można pić czystą, niegazowaną wodę w umiarkowanych ilościach (150-200 ml).
Badanie bilirubiny w Łodzi
Badanie bilirubiny całkowitej, bezpośredniej i pośredniej w Łodzi możesz wykonać w centrum medycznym Doctorpro Łódź. Wyniki są dostępne w ciągu jednego dnia.
Norma bilirubiny całkowitej we krwi powinna wynosić 1,7-20,5 mmol/l. Normalny stosunek frakcji bilirubiny bezpośredniej do pośredniej wynosi 3:1. W przypadku nieprawidłowości lekarz może zalecić dodatkowe badania (USG jamy brzusznej, testy czynności wątroby).
Na badanie bilirubiny w centrum medycznym Doctorpro Łódź możesz umówić się, dzwoniąc pod numer telefonu podany na stronie internetowej lub wypełniając formularz wizyty.